Powierzchowne, niewielkie rysy i pęknięcia nie wymagają interwencji fachowców i mogą być usunięte przez użytkowników budynku samodzielnie. Jako administrator, powinieneś jednak zwrócić uwagę na głębokie rysy przekraczające szerokość 2 mm. Takie szczeliny zwykle stanowią konsekwencję poważniejszych usterek, które związane są z osłabieniem konstrukcji budynku. Ich pojawienie się powinno być sygnałem do zatrudnienia eksperta, który oceni wagę problemu, przedstawi jego rozwiązanie i przeprowadzi niezbędne naprawy.
Jakie są przyczyny pęknięć i rys na ścianach?
Pęknięcia i rysy pojawiają się na ścianach budynków z wielu powodów. Najczęściej stanowią konsekwencję nierównomiernego osiadania budynku. Przyczyn pojawiania się pajączków, drobnych szczelin czy głębokich i szerokich pęknięć jest jednak dużo więcej. Oto najbardziej popularne z nich:
- gwałtowne siły mechaniczne, takie jak uderzenia lub trzęsienia ziemi;
- infiltracja wody do ścian lub wnętrza budynku, np. spowodowana uszkodzeniami elewacji bądź izolacji fundamentów;
- stosowanie materiałów budowlanych niskiej jakości lub nieprawidłowe wykonanie prac budowlanych;
- prowadzenie prac budowlanych w pobliżu budynku, co może prowadzić do ugięcia gruntu lub wibracji powodujących powstawanie pęknięć i rys na ścianach;
- powodzie lub zalania.
Kiedy pęknięcia ścian są niebezpieczne?
Nie wszystkie rysy i spękania ścian są niebezpieczne. Pajęczynki czy drobne szczeliny na ogół stanowią jedynie nieestetyczny defekt i wymagają zaszpachlowania oraz pomalowania na nowo.
Głębsze pęknięcia i rysy o szerokości powyżej 2 mm, szczególnie biegnące wzdłuż całej wysokości pomieszczenia lub tworzące „schodki”, są poważniejszym problemem, ponieważ mogą wskazywać na „rozchodzenie się” konstrukcji i stanowić zagrożenie dla jej stabilności. Jeśli zauważysz je jako użytkownik, niezwłocznie powiadom o tym fakcie administrację budynku. Będąc administratorem, nie ignoruj tego problemu. Powinieneś monitorować stan rys, a w przypadku powiększenia szczeliny zlecić przeprowadzenie ekspertyzy stanu technicznego i ustalenie przyczyny problemu.
Głębokie rysy sufitu, szczególnie te przebiegające w poprzek belek, mogą być równie niebezpieczne, co głębokie rysy w ścianach. Często wskazują na przeciążenia i ugięcie stropu. Z kolei rysy zlokalizowane na suficie w pobliżu ścian mogą oznaczać zbyt duże obciążenia w strefie podporowej i prowadzić do poważnych uszkodzeń konstrukcji budynku.
Kiedy zwrócić się po fachową pomoc?
Nie wszystkie rysy i pęknięcia wymagają interwencji fachowców – drobne pajączki użytkownik mieszkania może naprawić we własnym zakresie. Jednak głębokie lub/i szerokie szczeliny w ścianach zawsze wymagają oceny oraz naprawy przez wyspecjalizowane firmy zajmujące się tego rodzaju problemami budowlanymi.
Żeby uniknąć dalszych uszkodzeń budynku, a nawet katastrofy budowlanej, kluczowe jest ustalenie przyczyny powstawania i poszerzania się szczelin w ścianach czy podłogach. Zawodowcy zajmujący się takimi problemami są w stanie ocenić zagrożenie, ustalić przyczynę i dobrać odpowiednią metodę naprawy. W przypadku szerokich pęknięć w ścianach stosuje się często tak zwane „szycie muru”, które polega na zespojeniu ściany za pomocą metalowych klamer. Przy niektórych pęknięciach konieczne może być podniesienie i wypoziomowanie fundamentów. Po takim zabiegu głębokie szczeliny w ścianach zwykle znikają samoistnie, pozostawiając jedynie drobne rysy, które można naprawić za pomocą szpachli i malowania.
Czasami szczeliny w ścianach wynikają z osłabienia podłoża lub działania wody, w takich sytuacjach konieczne jest usunięcie przyczyny problemu, np. poprzez stabilizację podłoża lub osuszenie fundamentów. W niektórych przypadkach może być konieczne częściowe odsłonięcie fundamentów bądź zastosowanie iniekcji.
Usuwanie głębokich i szerokich pęknięć wymaga specjalistycznej wiedzy i musi być wykonane przez doświadczonych fachowców.